W dniach 12-13 maja odbyła się  konferencja poświęcona przymusowemu wysiedleniu ludności niemieckiej.

Konferencja - przymusowe wysiedlenie ludności niemieckiej

Od zarysu historii, po szczegółowe dane historyczne na temat skali dramatu w Bilej Vode – tak w skrócie można pokusić się o podsumowanie konferencji naukowej w przygranicznej czeskiej miejscowości. Kolejna bolesna karta historii odsłaniana jest w warunkach konstruktywnej wymiany poglądów i z perspektywy czasu pozwalającej na zachowanie obiektywizmu.

Polscy i czescy prelegenci podczas wykładów nie skupili się jedynie na zagadnieniu przymusowego wysiedlenia ludności niemieckiej po II Wojnie Światowej. Podeszli do tematu szerzej, poruszając wiele wątków pobocznych, ciekawych dla postronnych obserwatorów. Dr. Agata Mirek podjęła temat internowaniom polskich sióstr w latach 50-tych ze Ślaska. W 1954 r. trwała akcja "x2" - utworzono wówczas dla sióstr ze Śląska osiem obiektów internowania w woj. Poznańskim oraz w Małopolsce. W tym czasie usunięto także ok. 700 sióstr z województwa Opolskiego, w tym 469 tzw. "służebniczek śląskich”. Było to nawiązanie do poprzedniej konferencji naukowej w ramach projektu „Sudety – wspólna przestrzeń” dotyczącej internowania sióstr zakonnych. W podobnym tonie przebiegał wykład mgr. Petra Tesara pt. "Stosunek władzy państwowej do zakonów żeńskich". Tesar mówił o internowaniu sióstr z Czech w Bilej Vodzie, gdzie utworzono dla nich obóz centralny, skupiony wokół dawnego klasztoru pijarów. Siostry wspomagał duchowo m.in. ks. Alojz Starker. Jego los był dobrym przykładem na to, jak przenikały się ścieżki ludności czeskiej i ludności o niemieckich korzeniach. Bila Voda była także jednym z przystanków tzw. "Marszu śmierci" prowadzonego z Oświęcimia w głąb III rzeszy.

Kolejne referaty poświęcone losom wysiedlonych Niemców Sudeckich, uznanych w 1945 r. za „niepewnych” oparte były o dobrze zachowane i liczne materiały źródłowe. Było to zaskoczeniem dla polskich obserwatorów. Siostry zakonne z Nysy przypomniały, że w Polsce podobne dokumenty zostały zniszczone lub są zagubione, przez co o wiele trudniej można było poznać losy jednostek.

W Czechach po zakończeniu działań wojennych w pierwszej kolejności wysiedlono osoby związane z nazizmem. Wielu mieszkańców odwoływało się od nakazów i pisało petycje, zapewniając swoją lojalność wobec ludności czeskiej. Za ich pozostaniem opowiadali się także właściciele fabryk, którzy woleli zachować doświadczonych i przeszkolonych pracowników. Nie pomogło to za wiele. Transporty z wypędzonymi szły od VI.1945 do VI.1946 rou. Każdy wysiedlony mógł zabrać tylko 50 kilogramów dobytku. Transportowano ich do Złotego Stoku i stamtąd do Niemiec (głównie do Bawarii), a na opuszczone przez nich tereny przesiedlano ludność m.in. z okolic Ostrawy oraz z Ukrainy. W latach późniejszych w regon Bilej Vody wysyłano osoby niewygodne ideologicznie. Ważną kwestię poruszył Mirosław Kocian (wójt Bilej Vody), który przyznał, że wielokrotnie padło już słowo „przepraszam” za bezprawne wypędzenie Niemców, a współcześni mieszkańcy nie mogą już dalej dźwigać tego brzmienia.

Po wysłuchaniu wszystkich zaplanowanych wykładów, delegacja z Polski złożyła na pobliskim cmentarzu kwiaty ofiarom wojny.

12-13.05.2015 / Muzeum w Bilej Vode (Czechy) / udział w konferencji jest bezpłatny

W dniach 12-13 maja zapraszamy do udziału w konferencji poświęconej przymusowemu wysiedleniu ludności niemieckiej po II Wojnie Światowej. Dwa dni konferencji odbędą się w Czechach, a jej ostatnia odsłona odbędzie się w czerwcu br. w Nysie.

Podczas 9 wykładów zostanie poruszona trudna tematyka dotycząca powojennej rzeczywistości na pograniczu polsko-czeskim. Historycy przypomną m.in. o przemianach demograficznych, które nastąpiły po wysiedleniu tysięcy ludzi niemieckiej narodowości z ówczesnej Czechosłowacji oraz Polski. Warto nakreślić przy okazji zarys historyczny tych wydarzeń. Czechosłowacja wysiedliła głównie przedwojennych obywateli, oskarżonych o nielojalność wobec państwa, natomiast Polska stanęła przed problemem wysiedlenia Niemców z obszarów, które przypadły jej z decyzji mocarstw.

Podczas konferencji głos zabiorą m.in. Bohumila Tinzova, Milan Rychly, Jakub Janovec, Marek Dusak oraz Miroslava Spakova. Sala konferencyjna będzie zaopatrzona w kabinę tłumaczy, dzięki czemu przemówienia prelegentów będą tłumaczona na język Polski i Czeski. Dokończenie konferencji partnerzy projektu zaplanowali na 19 czerwca br. w Bastionie św. Jadwigi. Wśród prelegentów pojawi się m.in. siostra Margarita Cebula oraz Krystyna Dubiel.

Będzie to druga konferencja przygotowana w ramach projektu „Sudety – wspólna przestrzeń”. Wcześniej, w dniach 13-15 kwietnia 2015 r. w Bilej Vodzie odbyła się konferencja poświęcona internowaniu sióstr zakonnych w Czechach w latach 1950-1989.

Nyski Dom Kultury serdecznie zaprasza wszystkich chętnych do zgłaszania chęci wyjazdu na konferencję do Bilej Vody w dniu 12  maja br. Wyjazd planowany jest o 9.00 spod budynku NDK, powrót tego samego dnia - przejazd jest darmowy.

Konieczna jest wcześniejsza rezerwacja telefoniczna w Dziale Organizacji Imprez - 77 433 33 37.

Uwaga: ilość miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.

Serdecznie zapraszamy do udziału.

Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków budżetu państwa. PRZEKRACZAMY GRANICE.

Zobacz więcej informacji o projekcie "Sudety - wspólna przestrzeń"